Quy định pháp luật về truất quyền thừa kế nhận di sản

Những trường hợp truất quyền thừa kế

Theo quy định của pháp luật thừa kế Việt Nam, có hai trường hợp mà cá nhân có thể bị truất quyền thừa kế:

• Theo di chúc của người để lại di sản
• Theo pháp luật về thừa kế

Trường hợp 1: Theo di chúc của người để lại di sản

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Do đó, có thể xảy ra trường hợp người thừa kế bị truất quyền thừa kế theo di chúc là do người lập di chúc tự chỉ định người không được hưởng di sản.

Quyền truất quyền thừa kế của người khác của người lập di chúc được pháp luật bảo vệ và tôn trọng nhưng chỉ có hiệu lực khi việc định đoạt bằng di chúc thỏa mãn các điều kiện về di chúc hợp pháp. Nếu người lập di chúc không tuân theo những điều kiện của di chúc hợp pháp thì di chúc đó bị xác định là không có hiệu lực và mặc dù ý chí của người có tài sản được pháp luật bảo hộ và tôn trọng nhưng quyền định đoạt của người có di sản sẽ bị hạn chế. Bên cạnh đó, quyền này của người lập di chúc không vượt ra ngoài khuôn khổ của pháp luật thừa kế.

Trường hợp 2: Theo pháp luật về thừa kế

Nguyên nhân bị truất quyền thừa kế theo pháp luật là do người thừa kế thuộc một trong các trường hợp sau:

• Bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản;
• Có hành vi xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người lập di chúc;
• Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
• Bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm chiếm đoạt tài sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
• Có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc;
• Thực hiện giả mạo, sửa chữa di chúc, huỷ, che giấu di chúc nhằm hưởng di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Tuy nhiên nếu người để lại di sản biết về hành vi này và vẫn đồng ý cho họ hưởng di sản thì phải ghi rõ ràng trong di chúc.

Người bị truất quyền thừa kế có được hưởng di sản không?

 Điều 644 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc:

“Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.

2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.”

Theo quy định trên thì đối với những đối tượng là con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng, con thành niên mà không có khả năng lao động thì sẽ được hưởng di sản khi không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật. Bên cạnh đó khoản 2 cũng quy định rõ nội dung trên không áp dụng đối với những người từ chối nhận di sản, những người không có quyền hưởng di sản.

Như vậy, có thể hiểu, những người thuộc các đối tượng sau vẫn có quyền hưởng di sản thừa kế nếu bị truất quyền theo ý chí của người lập di chúc:

• Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
• Con thành niên mà không có khả năng lao động.

  Hi vọng bài viết này sẽ hữu ích cho bạn!

  Nếu có thắc mắc liên quan hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ, giải đáp.

  Mọi thông tin cần hỗ trợ, tư vấn xin vui lòng liên hệ:

  VĂN PHÒNG LUẬT SƯ NHẬT BÌNH

  Nhat Binh Law - NBL
  Add   : 125K đường số 14, P. Bình Hưng Hòa A, Q. Bình Tân, TP.HCM
  Tel     : +84-28-6658.8181, Hotline: 0907 299 951 (Mr. Ls Huỳnh Trung Hiếu)
  Email : nhatbinhlaw@luatsurienghcm.com

  Website: luatsurienghcm.com, luatsunhatbinh.com